جستاری در شناخت اثرات محیط طبیعی در تکوین نظام حکمرانی در ایران در قرن بیستم

نویسنده

چکیده مقاله:

در مطالعات جغرافیای سیاسی، همواره به کارکرد محیط طبیعی به‌مثابة یکی از ابعاد و بنیادهای مهم تکوین نظام حکمرانی توجه شده است؛ به بیان دیگر ظهور برخی ویژگی‌ها، فرایندها و نمادهای سیاسی از ویژگی‌های طبیعی و فیزیکی ظرف جغرافیایی خود متأثر است. در علوم انسانی مدرن نگاه بین‌رشته‌ای اهمیت فراوانی دارد و در مقابل، نگاه تک‌عاملی که نمایندة اندیشة جبر جغرافیایی است در تاریخ علم جغرافیا اهمیت خود را از دست داده است، اما مطالعة اثرگذاری محیط طبیعی در سیاست نمایانگر اهمیت فزایندة آن در ایجاد کنش‌های جمعی هماهنگ در قالب کارکردهای سیاست و نظام حکمرانی و سیر تکامل آن‌هاست. در این راستا بررسی تأثیرات ویژگی‌های طبیعی فلات ایران بر ویژگی‌ها و نمادهای سیاسی، از جمله نوع نظام حکمرانی، چگونگی شکل‌گیری نهادهای قدرت، فرهنگ سیاسی و... از موضوعات مهم مطالعات جغرافیای سیاسی ایران است. در این مقاله با اتکا به روش توصیفی-تحلیلی، چگونگی ظهور ویژگی‌ها و خصوصیات نظام حکمرانی در ایران در ارتباط با ویژگی‌های طبیعی محیط جغرافیایی در سدة بیستم بررسی می‌شود. یافته‌های پژوهش نمایانگر این است که عوارض طبیعی نظیر رشته‌کوه‌ها، بیابان‌ها و موقعیت جغرافیایی سرزمین ایران نقشی مهم در ظهور ویژگی‌های نظام حکمرانی- از حیث ساختی و کارکردی- دارد؛ به‌طوری‌که یکی از علل ساختاری طی این فرایند تکاملی در نظام سیاسی ایران از اثرگذاری شرایط طبیعی کشور ناشی می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

نیروهای مذهبی در ایران قرن بیستم

بدون تردید انقلاب اسلامی ایران در سالهای 9 - 1978 نتیجه اجتناب ناپذیر تحولاتی بود که در طول دهه های قبل رخ داده بود. ساختار سیاسی ـ فرهنگی ایران دوباره با مسأله ای جدیدی مواجه گردید، یعنی خاندان پهلوی می خواست از یک ساختار مونارشی به دولتی مدرن ، اقتدارگراو سکولار مبدل شود، در چنین شرایطی بود که نیروهای چپ و ملی گرا در صحنه سیاسی ایران ظاهر شدند. به علاوه ، علمای دینی نیز، چندین دهه برای تأثیرگ...

متن کامل

جستاری در شناخت عوامل جغرافیایی مؤثر در شکل‌دهی به فرهنگ سیاسی تمرکزگرا در ایران در قرن معاصر

فرهنگ سیاسی هر ملتی نماد رفتارهای یک ملت نسبت به مقولات مرتبط همچون حکومت، قدرت، روابط خارجی و یکی از عناصر مهم موردمطالعه در جامعه‌شناسی، تاریخ، علوم سیاسی و دیگر حوزه‌های مرتبط می‌باشد. در یک جامعه، سنت‌های سیاسی، کارکرد نهادهای عمومی، هیجانات سیاسی شهروندان و همچنین سبک عمل رهبران نتایج تصادفی حوادث تاریخی نیستند بلکه جزئی از یک کل معنادار و تناسب یافته می‌باشند که فرهنگ سیاسی جامعه را تشکیل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 50  شماره 1

صفحات  55- 72

تاریخ انتشار 2018-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023